Do rodzinnego w czasie pandemii. Wszystko, co musisz wiedzieć

Zacznijmy od podstawowych informacji. Gdzie pracuje lekarz rodzinny?

- Podstawowe miejsce pracy to poradnia lekarza rodzinnego fachowo nazywana poradnią podstawowej opieki zdrowotnej (w skrócie POZ). Pomoc może być udzielona w gabinecie, a w przypadkach uzasadnionych medycznie, także w domu pacjenta (również w domu pomocy społecznej). POZ to również profilaktyczna opieka nad dziećmi i młodzieżą sprawowana przez pielęgniarkę bądź higienistkę w szkole.

Jak obecnie, w czasie pandemii, działa POZ? Czym jest teleporada?

- Zaleceniem jest, by każda wizyta rozpoczynała się od teleporady. Teleporady są bardzo efektywną formą pomocy i jednocześnie wyjątkowo bezpieczną, gdy mówimy o reżimie sanitarnym. Oczywistym jest jednak, że nie zawsze są one wystarczające. Dlatego też Narodowy Fundusz Zdrowia wspólnie z Ministerstwem Zdrowia zachęca do takiej formy wizyt, lecz nigdy nie narzuca sztywnych przepisów odnośnie ich stosowania. 

Mimo istniejących zaleceń powtarzamy, że każdy przypadek jest indywidualny i każdy pacjent powinien być traktowany oddzielnie na podstawie przesłanek takich jak stan zdrowia, możliwość udzielania porady przez telefon, wiek pacjenta, konieczność bezpośredniej diagnozy, e-recepta, e-skierowanie, e-zwolnienie, konieczność wykonania badania np. EKG itd. Są sprawy, które przez telefon uda się zakończyć z pożytkiem dla pacjenta i lekarza, lecz są i takie, które muszą zakończyć się wizytą w gabinecie. O tej drugiej formie powinien zadecydować lekarz po rozmowie z pacjentem.

CZYTAJ TAKŻE: Podkarpacie. 55-latek odnaleziony martwy w potoku [FOTO]

Nie wszyscy są jednak zadowoleni z działania POZ w tych trudnych czasach...

- Do NFZ docierają sygnały o utrudnionym dostępie do poradni, o trudnościach z dodzwonieniem się czy niechęci w umawianiu wizyt osobistych. Zdajemy sobie również sprawę, że niezadowoleni pacjenci często interweniują w NFZ lub w biurze Rzecznika Praw Pacjenta, lecz zadowoleni rzadko dzwonią pochwalić lekarza, pielęgniarkę czy ogólnie sposób przeprowadzenia wizyty lekarskiej. Stąd też niedawna ankieta telefoniczna kierowana do tych pacjentów, którzy w ciągu ostatnich kilku miesięcy korzystali z porady lekarza rodzinnego. Chcąc być obiektywnym, staraliśmy się przeprowadzić jak największą liczbę rozmów z pacjentami, by stworzyć wiarygodny obraz sytuacji. Do końca lipca br. przeprowadzono 13 tysięcy ankiet, z których wyłania się ciekawa rzecz. Zadowolenie pacjentów z porad (osobistych i teleporad) u lekarza rodzinnego w obecnym czasie pandemii przekracza 80%.

Zawsze pozostaje te 20 proc., wśród których są pacjenci, którzy nie chcieli brać udziału w ankiecie i ci, którzy nie byli zadowoleni. Wszystkie negatywne opinie są skrupulatnie analizowane, a w przypadku powtarzających się nieprawidłowości zlecane są kontrole. Osoby, które w badaniu ankietowym nie uczestniczyły, lecz uważają, że ich prawo do opieki medycznej zostało złamane, mogą złożyć skargę do NFZ.

Jak często można zmienić lekarza rodzinnego? Czy taka możliwość jest odpłatna?

- Pacjent może bezpłatnie zmienić lekarza rodzinnego maksymalnie dwa razy w roku. Z każdą kolejną zmianę należy uiścić opłatę 80 zł. Co ważne, opłaty nie są wymagane, jeżeli zmiana nastąpiła z przyczyn niezależnych od pacjenta, np. rezygnacja lekarza z pracy, zamknięcie poradni bądź też z powodu przeprowadzki do innego miasta.

Poradnia POZ jest zamknięta z powodu pandemii. Co w takiej sytuacji ma zrobić pacjent? 

- W sytuacji, gdy na drzwiach poradni POZ pojawia się informacja o kwarantannie bądź izolacji pracowników, co obecnie może mieć miejsce. Telefon zapewne też milczy, gdyż nie ma go kto odebrać, choć często wystarczy odsłuchać nagranej krótkiej informacji, która zamiast zwyczajowego "nie mogę teraz odebrać telefonu" zawierać może interesujące nas informacje.

Sytuacje takie, mimo że wyjaśnione od dawna w przepisach prawnych, przed pandemią praktycznie się nie zdarzały. Obecnie występują, choć według danych z ubiegłego miesiąca dotyczą kilkunastu poradni POZ wśród ponad 700 gabinetów w naszym województwie.

Zacznijmy od podstawowych informacji. Gdzie pracuje lekarz rodzinny?

- Podstawowe miejsce pracy to poradnia lekarza rodzinnego fachowo nazywana poradnią podstawowej opieki zdrowotnej (w skrócie POZ). Pomoc może być udzielona w gabinecie, a w przypadkach uzasadnionych medycznie, także w domu pacjenta (również w domu pomocy społecznej). POZ to również profilaktyczna opieka nad dziećmi i młodzieżą sprawowana przez pielęgniarkę bądź higienistkę w szkole.

W jakich godzinach działa POZ?

- Pomoc udzielana jest w dni powszednie od poniedziałku do piątku w godzinach od 8 do 18 z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy.

TO MOŻE CIĘ ZAINTERESOWAĆ: Podkarpacie. Jaka była przyczyna śmierci 40-latka?

Kto może pomóc, gdy poradnia POZ jest już zamknięta?

- Poza godzinami pracy lekarza rodzinnego, pacjentów przyjmuje nocna i świąteczna opieka zdrowotna. Gabinety te są dla chorych otwarte w dni powszednie w godzinach od 18 do 8 rano dnia następnego oraz całodobowo w dni ustawowo wolne od pracy. Wykaz tych miejsc jest dostępny na stronie internetowej NFZ. 

Świadczenia nocnej i świątecznej opieki lekarskiej udzielane są bez skierowania. Zawsze, kiedy pacjent uważa, że jego lub czyjeś życie jest zagrożone, należy bezwzględnie zadzwonić pod numer alarmowy ratownictwa medycznego - 999 lub 112.

Gdzie znaleźć adresy, telefony i inne szczegółowe zasady pracy POZ?

- Wszystkie dane adresowe i telefoniczne oraz informacje dotyczące opieki zdrowotnej dostępne są na stronie pacjent.gov.pl, stronie każdego z Oddziałów Wojewódzkich NFZ np. nfz-rzeszow.pl oraz czynnej całą dobę infolinii NFZ. Kontakt z nią jest możliwy za pomocą bezpłatnego numer 800 190 590 oraz poprzez e-mail i czat na stronie nfz.gov.pl.

Pełen wykaz badań w POZ obejmuje:

 Badania hematologiczne:

- morfologia krwi obwodowej z płytkami krwi

- morfologia krwi obwodowej z wzorem odsetkowym i płytkami krwi

- retykulocyty

- odczyn opadania krwinek czerwonych (OB)

Badania biochemiczne i immunochemiczne w surowicy krwi:

- sód

- potas

- wapń zjonizowany

- żelazo

- żelazo – całkowita zdolność wiązania (TIBC)

- stężenie transferyny

- stężenie hemoglobiny glikowanej (HbA1c)

- mocznik

- kreatynina

- glukoza

- test obciążenia glukozą

- białko całkowite

- proteinogram

- albumina

- białko C-reaktywne (CRP)

- kwas moczowy

- cholesterol całkowity

- cholesterol-HDL

- cholesterol-LDL

- triglicerydy (TG)

- bilirubina całkowita

- bilirubina bezpośrednia

- fosfataza alkaliczna (ALP)

- aminotransferaza asparaginianowa (AST)

- aminotransferaza alaninowa (ALT)

- gammaglutamylotranspeptydaza (GGTP)

- amylaza

- kinaza kreatynowa (CK)

- fosfataza kwaśna całkowita (ACP)

- czynnik reumatoidalny (RF)

- miano antystreptolizyn O (ASO)

- hormon tyreotropowy (TSH)

- antygen HBs-AgHBs

- VDRL

- FT3

- FT4

- PSA – Antygen swoisty dla stercza całkowity

Badania moczu:

- ogólne badanie moczu z oceną właściwości fizycznych, chemicznych oraz oceną mikroskopową osadu

- ilościowe oznaczanie białka

- ilościowe oznaczanie glukozy

- ilościowe oznaczanie wapnia

- ilościowe oznaczanie amylazy

Badania kału:

- badanie ogólne

- pasożyty

- krew utajona - metodą immunochemiczną

Badania układu krzepnięcia:

- wskaźnik protrombinowy (INR)

- czas kaolinowo-kefalinowy (APTT)

- fibrynogen

Badania mikrobiologiczne:

- posiew moczu z antybiogramem

- posiew wymazu z gardła z antybiogramem

- posiew kału w kierunku pałeczek Salmonella i Shigella

Badanie elektrokardiograficzne (EKG) w spoczynku

Badanie ultrasonograficzne (USG):

- USG tarczycy i przytarczyc

- USG ślinianek

- USG nerek, moczowodów, pęcherza moczowego

- USG brzucha i przestrzeni zaotrzewnowej, w tym wstępnej oceny gruczołu krokowego

- USG obwodowych węzłów chłonnych

Spirometria

Zdjęcia radiologiczne:

- zdjęcie klatki piersiowej w projekcji AP i bocznej

- zdjęcia kostne – w przypadku kręgosłupa, kończyn i miednicy w projekcji AP i bocznej:

- zdjęcie czaszki

- zdjęcie zatok

- zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej

Badania endoskopowe:

- gastroskopia

- kolonoskopia

Badania wymazowe na obecność koronawirusa SARS-CoV-2

Powiat kolbuszowski w liczbach 

Naszym powiatem opiekuje się 54 lekarzy pracujących w poradniach podstawowej opieki zdrowotnej. 34 z nich to kobiety.

35 spośród wszystkich lekarzy pracuje tylko w jednym miejscu, pozostali dzielą swoje godziny pracy pomiędzy poradnie POZ rozlokowane w różnych miejscach powiatu.

Ten podział godzin pracy związany jest z faktem, iż na terenie powiatu działa siedem placówek, z których:

- Centrum Medyczne BMS posiada jeden gabinet w Majdanie Królewskim

- NZOZ KRO-MED posiada jeden gabinet w Niwiskach

- NZOZ Ess-Med posiada jeden gabinet w Kolbuszowej Dolnej

- NZOZ Promy posiada jeden gabinet w Nowym Dzikowcu

- Gminny Samodzielny Publiczny ZOZ posiada jeden gabinet w Majdanie Królewskim

- NZOZ MEDIMO posiada dwa gabinety - Kolbuszowa i Raniżów

- Samodzielny Publiczny ZOZ, który posiada 12 gabinetów: Cmolas, dwa w Kolbuszowej, Lipnica, Mazury, Niwiska, Ostrowy Tuszowskie, Przedbórz, Raniżów, Widełka, Wilcza Wola oraz Wola Raniżowska

Powiatem kolbuszowskim opiekuje się 54 lekarzy pracujących w poradniach podstawowej opieki zdrowotnej. 34 z nich to kobiety. Na listach lekarzy rodzinnych znajduje się obecnie 50 663 pacjentów.

- SPRAWDŹ NUMER -

Sprawdź, czy twój lekarz rodzinny nie udostępnił dodatkowego numeru telefon dla teleporad.
Bezpłatna infolinia NFZ 800 190 590.

- RECEPTA PRZEZ INTERNET -


Na stronie pacjent.gov.pl dostępna jest e-wizyta, czyli konsultacja online z lekarzem lub pielęgniarką udzielana za pomocą wideorozmowy lub rozmowy przez telefon, bez konieczności wychodzenia z domu. Usługa jest dostępna 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. E-wizyta jest bezpłatna.
Dzięki e-wizycie można skonsultować z pracownikiem medycznym niepokojące objawy lub złe samopoczucie, omówić wyniki badań, np. poziomu cukru czy ciśnienia, otrzymać e-receptę na leki, które przyjmujemy, otrzymać poradę medyczną oraz e-zwolnienie. Z e-wizyty możemy korzystać wtedy, gdy nie możemy skontaktować się ze swoim lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej.