reklama

80. rocznica śmierci Janka Bytnara. "Rudy" pochodził z Kolbuszowej

Opublikowano: Aktualizacja: 
Autor: | Zdjęcie: UM Kolbuszowa

80. rocznica śmierci Janka Bytnara. "Rudy" pochodził z Kolbuszowej - Zdjęcie główne

Bohaterowie Szarych Szeregów: Jan Bytnar „Rudy” | foto UM Kolbuszowa

reklama
Udostępnij na:
Facebook

Przeczytaj również:

WIADOMOŚCI Miał zaledwie 21 lat. Jan Bytnar, który na świat przyszedł w niewielkim domu w Kolbuszowej, zmarł 30 marca 1943 roku w Szpitalu Wolskim w Warszawie na skutek obrażeń odniesionych podczas przesłuchań prowadzonych przez Gestapo.
reklama

Jan Bytnar, pseudonim "Rudy", "Krokodyl", "Czarny", "Janek", urodził się w Kolbuszowej, w domu rodzinnym swojej matki, Zdzisławy z domu Rechul. Tak pierwsze chwile po narodzinach syna zapamiętała jego matka:

"6 maja 1921 roku, w samo południe, kiedy sygnaturka kościelna oddzwoniła na Anioł Pański, urodziłam syna w domu moich rodziców, przy ulicy Nowe Miasto nr 10 w Kolbuszowej. Przyszedł na świat cichutki, słabiutki tak, że położna musiała go klapsem do życia pobudzić, by krzykiem zaanonsował swe przyjście na świat (...)

Miał już dwa dni, kiedy przyjechał ojciec z Niekłania. Uroczysty to był dzień, bo syn przyszedł jako wspaniały prezent imieninowy. Ojcu było na imię Stanisław i obchodził swe imieniny 8 maja, więc radości było wiele"

(Przytoczone fragmenty pochodzą z rękopisu "Materiały do biogramu harcmistrza Jana Bytnara" Zdzisławy Bytnar, zachowana oryginalna pisownia).

 
W 1926 r. rodzina Bytnarów przeprowadziła się do Piastowa pod Warszawą. W październiku 1939 roku Jan Bytnar wraz z kolegami z harcerstwa zaangażował się w działalność konspiracyjną. Wstąpił do Szarych Szeregów. Był to kryptonim Związku Harcerstwa Polskiego podczas okupacji. Brał udział w kilkudziesięciu akcjach "Małego Sabotażu".

"Rudy" wraz z kolegami wieszał biało-czerwone flagi na ulicznych latarniach, malował na murach Kotwice - znak Polski Walczącej. W listopadzie 1942 roku wszyscy harcerze, którzy ukończyli 18 lat, zostali przeniesieni do oddziałów dywersyjnych. "Rudy" wraz z najbliższymi przyjaciółmi ("Alkiem" i "Zośką") otrzymał przydział do Grup Szturmowych podległych Kierownictwu Dywersji Armii Krajowej. Został dowódcą plutonu "Sad".  

 
 
23 marca 1943 roku do mieszkania rodziny Bytnarów o świcie wtargnęło Gestapo, które aresztowało Janka i jego ojca Stanisława.

Więźniów przewieziono na Pawiak (więzienia w Warszawie) i rozpoczęto bestialskie przesłuchania. Jan Bytnar był torturowany, bity pięścią, kijem, pejczem, kopany i miażdżony podkowami butów. Już po pierwszym dniu nie mógł utrzymać się na nogach, dlatego na kolejne przesłuchania przynoszony był na noszach.

Koledzy "Rudego" zgodę na zorganizowanie akcji, której celem było odbicie więźnia, otrzymali 26 marca. Akcja, która przeszła do historii jako "Akcja pod Arsenałem" powiodła się. Niestety, w wyniku ran odniesionych podczas przesłuchań Jan Bytnar zmarł 30 marca 1943 roku ok. godz. 16.30.

Jest pochowany w kwaterze Batalionu "Zośka" na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

W Kolbuszowej znajdziemy:

  • dom, w którym urodził się Janek Bytnar,
  • ulicę imienia Janka Bytnara,
  • liceum noszące imię tego bohatera,
  • pomnik (popiersie) Janka Bytnara.
W planie jest także namalowanie muralu poświęconego "Rudemu"

reklama
reklama
Udostępnij na:
Facebook
wróć na stronę główną

Zarejestruj się w serwisie, aby korzystać z rozszerzonych możliwości portalu m.in. czytać ekskluzywne materiały PREMIUM dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników i prowadzić dyskusję na portalowym forum i aby Twoje komentarze były wyróżnione.

e-mail
hasło

Nie masz konta? ZAREJESTRUJ SIĘ Zapomniałeś hasła? ODZYSKAJ JE

reklama
Komentarze (0)

Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.

Wczytywanie komentarzy
reklama
reklama