Jak mówi kierownik Pogotowia Ratunkowego w Kolbuszowej, musimy sobie zdać sprawę z trudności w udzielaniu pierwszej pomocy osobom poszkodowanym w wyniku wyładowań atmosferycznych. - Trudności te wynikają głównie z zaburzeń świadomości, ale również problemy z komunikacją powstałe z uszkodzenia narządu słuchu czy wzroku - podkreśla ratownik Marut. - Uraz ciśnieniowy i uszkodzenie wzroku w wyniku fali gwałtownego podmuchu oraz nagłego błysku światła są porównywalne do urazów powstałych w trakcie wybuchu - nadmienia nasz rozmówca.
Okazuje się, że przypadki rażenia piorunem w powiecie kolbuszowskim są niezwykle rzadkie. Szpital w Kolbuszowej nie odnotował takich zdarzeń w ostatnich latach. - Być może jest to związane z ukształtowaniem terenu naszego powiatu - zauważa Damian Marut, dodając, że w przeszłości przypadki porażeń piorunem, do jakich dochodziło w naszych okolicach, często kończyły się tragicznie.
Pomoc porażonym
Najniebezpieczniejszym powikłaniem porażenia piorunem jest nagłe zatrzymanie krążenia. U rażonych piorunem mogą również wystąpić zaburzenia świadomości, zaburzenia widzenia i słuchu, miejscowe oparzenia oraz obrażenia w postaci stłuczeń czy złamań powstałe w wyniku nagłego skurczu mięśni całego ciała.
Jak radzi ratownik medyczny, w przypadku nagłego zatrzymanie krążenia, czyli tak naprawdę stanie śmierci klinicznej, jedyną szansą na uratowanie osoby poszkodowanej jest jak najszybsze rozpoczęcie resuscytacji krążeniowo-oddechowej przez świadków zdarzenia.
Jeżeli czynności resuscytacyjne nie zostaną podjęte do czterech minut, szanse na uratowanie takiej osoby spadają do zera. W przypadku innych urazów postępujemy zgodnie z podstawowymi zasadami udzielania pierwszej pomocy. Stopień zagrożenia zdrowia i życia u porażonych piorunem jest zróżnicowany, a pomoc jest potrzebna w pierwszej kolejności tym, którzy nie oddychają.
Chronić dobytek
Od uderzenia pioruna może zapalić się nasz dom lub budynek gospodarczy. - W 2019 roku odnotowano trzy pożary od uderzenia pioruna - informuje Marcin Wieczerzak, oficer prasowy kolbuszowskiej straży pożarnej. - Były to dwa pożary budynków mieszkalnych w miejscowościach Hadykówka i Wilcza Wola oraz budynek gospodarczy w Woli Raniżowskiej.
Dzięki szybkim interwencjom prowadzonym przez funkcjonariuszy straży, a które były związane z uderzeniem pioruna, nie było osób poszkodowanych.
Jak podkreśla bryg. Wieczerzak, budynku przed uderzeniem pioruna nie jesteśmy w stanie uchronić, natomiast możemy go ochronić przed jego skutkami. - Poprawnie wykonana instalacja odgromowa w przypadku uderzenia pioruna pozwoli na skuteczne i bezpieczne odprowadzenie prądu z dachu budynku do gruntu - radzi strażak. - Dodatkowo, aby uchronić urządzenia znajdujące się w budynkach, stosuje się ograniczniki przepięć - dodaje.
W czasie burzy należy stosować się do kliku zasad bezpieczeństwa:
- należy pozostać w domu, pozamykać okna i drzwi, nie wychodzić na zewnątrz,
- nie należy rozmawiać przez telefon stacjonarny oraz korzystać z urządzeń elektrycznych podłączonych do instalacji,
- nie należy dotykać metalowych przedmiotów oraz unikać przebywania w ich pobliżu,
przebywając na zewnątrz podczas burzy, należy pamiętać, aby nie być najwyższym punktem w okolicy, ponieważ wysokie punkty ściągają pioruny,
- jeżeli zbliża się burza, należy poszukać schronienia w budynku, jaskini, wąwozie lub udać się do nisko położonego miejsca, należy także unikać wzniesień i szczytów gór,
będąc w górach, należy jak najszybciej zejść w dół, udać się do najbliższego schroniska i tam czekać na poprawę pogody,
- osoby przebywające w większej grupie powinny się rozproszyć,
- nie należy stawać pod wysokimi drzewami, szczególnie odosobnionymi, na wzniesieniach,
- nie należy szukać schronienia pod masztami antenowymi, latarniami, itd.,
- przebywając podczas burzy na otwartej przestrzeni (np. pole, łąka), należy kucnąć, mieć maksymalnie zbliżone do siebie stopy, nie powinno się siadać, kłaść na ziemi ani stać w rozkroku, zaleca się chodzenie wyłącznie małymi krokami (w celu zminimalizowania skutków oddziaływania napięcia krokowego), nie należy biec,
- przebywając nad akwenami wodnymi, należy jak najszybciej dopłynąć do brzegu i znaleźć bezpieczne schronienie np. w przystani, nie należy spacerować po plaży.
- Bezpiecznym miejscem podczas burzy jest samochód, którego metalowa obudowa tworzy tzw. klatkę Faradaya (w przypadku uderzenia pioruna prąd spłynie po karoserii, nie wnikając wnętrza samochodu) - radzi bryg. Marcin Wieczerzak, przedstawiciel straży pożarnej. - Samochodu nie powinno się parkować pod drzewami, liniami energetycznymi itp.
-Zawsze powinniśmy zachować szczególną ostrożność w czasie burzy, zdrowy rozsądek często wystarczy - mówi Damian Marut, kierownik kolbuszowskiego pogotowia. - Przed wyładowaniami atmosferycznymi bezpieczni jesteśmy tylko w solidnym budynku lub w samochodzie - potwierdza.