Cechy kredytów konsumpcyjnych
Pożyczka konsumencka (norweski Forbrukslån) to pożyczka, która jest udzielana bez zabezpieczenia, to znaczy bez zabezpieczenia lub poręczycieli.
Ze względu na prostotę rejestracji takie pożyczki cieszą się szczególną popularnością, ale czasami prowadzi to również do ich bezmyślnego odbioru. Problemem jest również niedostateczna przejrzystość warunków w poszczególnych bankach.
W związku z tym to właśnie w przypadku takich pożyczek odnotowuje się największą liczbę zaległości i niewypłacalności - a wzrost zadłużenia ludności pogarsza ogólny klimat gospodarczy. W 2019 roku około 30 tysięcy Norwegów miało zadłużenie przekraczające 1 milion koron (zwanych dalej koronami norweskimi). Wzrost zadłużenia ogółem w 2017 roku wyniósł 13,8%, w 2018 roku - 10%.
Należy pamiętać, że nieodpowiedzialne udzielanie pożyczek jest problemem nie tylko dla osób fizycznych, ale także dla krajów, zwłaszcza krajów rozwijających się: wiele z nich wpadło w pułapki realnego zadłużenia. W 2012 roku Norwegia sfinansowała projekt ONZ mający na celu wprowadzenie zasad pożyczki podporządkowanej (czyli pożyczek udzielanych na okres co najmniej 5 lat), w tym pożyczek międzynarodowych. Te same zasady zastosowano podczas audytu długu w samej Norwegii.
Zmiany w ustawodawstwie
Zmiany opracowane w 2019 roku dotyczyły krajowych zasad udzielania kredytów. Na przykład reklamy: na przykład odniesienia do łatwości uzyskania kredytu i niskich wymagań dla klientów zostały zakazane. W efekcie firmy oferujące mikrokredyty czy tzw. „Szybkie pożyczki” niemal całkowicie zniknęły z norweskiego rynku finansowego.
Szybka pożyczka (norweski Låne penger på dagen - „pożyczka na jeden dzień”, a także Låne penger raskt i Låne penger fort - norweski „szybko pożycz pieniądze”) to krótkoterminowa pożyczka na niewielką kwotę, która jest udzielana w ramach procedury uproszczonej, często na odległość, oraz wymaga minimum czasu i dokumentów do rejestracji.
Z reguły takie pożyczki są pozyskiwane na potrzeby doraźne, np. Na wydatki gospodarstwa domowego przed wypłatą. W związku z tym główny nacisk w reklamie kładziono na prostotę i szybkość ich rejestracji - a to, według władz, sprowokowało obywateli do otrzymywania pieniędzy na impulsywne zakupy, a nie do pilnych wydatków.
Zaostrzone zostały również wymogi uczciwości reklamy: np. Zamiast stawki dziennej, która na pierwszy rzut oka może wydawać się niska, firmy muszą od razu wskazać rzeczywistą stawkę roczną. Pozwala to klientowi dokładniej oszacować skalę nadpłaty: na przykład 1% dziennie = 365% rocznie.
Zmiany wpłynęły również na zasady sprawdzania klientów: od teraz firmy nie mogą udzielać pożyczek osobom, dla których teoretyczny wzrost stopy 5% (całkowitego zadłużenia) doprowadzi do obniżenia zwykłych kosztów utrzymania, a także jeśli łączna kwota zadłużenia klienta będzie 5-krotna przekracza jego roczny dochód. Właściwie w 2019 roku powstał Rejestr Długów (odpowiednik Biura Historii Kredytowej), który pozwala na śledzenie łącznej kwoty zadłużenia danego klienta. Dał obywatelom możliwość sprawdzenia długów, w tym zapomnianych.
Pożyczki niezabezpieczone należy udzielać na okres nie dłuższy niż 5 lat (z wyłączeniem okresów karencji wynikających z wakacji kredytowych). Tylko pożyczki oferowane na refinansowanie mogą mieć dłuższy okres.
Wyniki zmian
Zwróć uwagę, że wprowadzone zasady są faktycznie przestrzegane. Tak więc żadna norweska witryna, nawet pośrednio związana z udzielaniem pożyczek, nie pozostawiła wzmianek o „łatwości i szybkości pożyczania”, „niskich stopach procentowych” lub podobnych hasłach reklamowych. Warto zauważyć, że większość głównych graczy rynkowych, takich jak Arcadia Finans, Axo Finans czy Folkia, nie tylko kieruje się opisanymi powyżej wskazówkami, ale także aktywnie wdraża szersze zasady odpowiedzialnego kredytowania.
Jeśli chodzi o rynek kredytów konsumenckich, to nadal rośnie: w czerwcu 2020 r. Jego wolumen wyniósł 3715,772 mld EEK, w lipcu już 3725,147 mld EEK. Z drugiej strony w ostatnich latach norweskie banki znacznie rozszerzyły się za granicą - do 30% Rok 2020 może być związany z pożyczkami udzielonymi poza Norwegią.
Według globalnych makromodeli Trading Economics i analityków popularnego norweskiego zasobu smalan-norge.com, nadchodzi następujący trend:
- do końca 2020 r. kredyt konsumencki w Norwegii wyniesie 3 524,515 mld EEK;
- w 2021 r. osiągnie poziom 3572,215 mld EEK;
- w 2022 r. - 3 643,659 mld EEK.
Pod rządami obecnej premier Erny Solberg, która stoi na czele rządu od 2013 r., Rynek kredytów konsumenckich wzrósł o 13,82%, podczas gdy pod poprzednim Jensem Stoltenbergiem (2005-2013) jego wzrost osiągnął rekordowy poziom 84,12%.
