Czym jest kwota wolna od podatku?
Kwota wolna od podatku to suma dochodu, którą osoba fizyczna może uzyskać w ciągu roku, nie płacąc od niej podatku dochodowego. Jest to mechanizm mający na celu złagodzenie obciążeń fiskalnych dla osób o niższych dochodach. Zgodnie z polskim systemem podatkowym, osoby, których dochody nie przekraczają ustalonej kwoty wolnej, nie są zobowiązane do uiszczania podatku dochodowego. Dla tych, którzy przekroczą progi podatkowe, obowiązuje opodatkowanie dochodów według odpowiednich stawek podatkowych. Taką kwotę zmniejszającą podatek można więc przeznaczyć na inne cele.W Polsce system podatkowy oparty jest na zasadzie progresywności, co oznacza, że stawka podatku rośnie w miarę wzrostu dochodów. Kwota wolna od podatku jest elementem, który pomaga wyrównać te obciążenia, szczególnie dla osób o najniższych dochodach.
Ile wynosi kwota wolna w 2024 roku i ile będzie wynosiła w 2025 roku?
W 2024 roku kwota wolna od podatku w Polsce wynosi 30 000 zł rocznie. Oznacza to, że osoby, których roczne dochody nie przekraczają tej kwoty, nie będą musiały płacić podatku dochodowego. Jest to znaczące wsparcie dla osób zarabiających mniej, pozwalając im na zachowanie większej części swoich dochodów.Zapowiadano, że kwota wolna od podatku 2025 od 1 stycznia 2025 roku ma zostać podniesiona do 60 000 zł. Tego typu zmiana była częścią programu wyborczego rządzącej koalicji, która obiecała zwiększenie kwoty wolnej w celu obniżenia obciążeń podatkowych dla obywateli, zwłaszcza dla osób o średnich dochodach. Jednak w ostatnich miesiącach rząd ogłosił, że podwyższenie kwoty wolnej nie wejdzie w życie w 2025 roku. Planowana zmiana została odsunięta na później, a jej realizacja najprawdopodobniej nastąpi najwcześniej w 2028 roku. Powód opóźnienia jest związany z koniecznością zmniejszenia deficytu budżetowego, zgodnie z wymaganiami Unii Europejskiej.
Kto korzysta na kwocie wolnej od podatku dochodowego?
Kwota wolna od podatku jest szczególnie korzystna dla osób fizycznych o niższych dochodach, gdyż zapewnia im pełne zwolnienie z obowiązku płacenia podatku dochodowego. Dla osób zarabiających do 30 000 zł rocznie kwota wolna oznacza brak obowiązku zapłaty podatku dochodowego.
Jak kwota wolna od podatku 2025 wpływa na podatek dochodowy rozliczających się na podstawie skali podatkowej?
Na kwocie wolnej od podatku korzystają przede wszystkim osoby zatrudnione na umowy o pracę, osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz ci, którzy uzyskują dochody w sposób, który pozwala im skorzystać z obniżonego obciążenia podatkowego. Warto podkreślić, że kwota wolna od podatku dotyczy dochodów opodatkowanych na zasadach ogólnych, tj. osób rozliczających się na formularzach PIT-36 lub PIT-37. Osoby rozliczające się na innych formularzach (np. PIT-36L, PIT-28) nie skorzystają z tej ulgi.Zmiany w kwocie wolnej od podatku mają także ogromne znaczenie dla przedsiębiorców, zwłaszcza tych prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze (JDG). W Polsce funkcjonuje około 2,6 miliona jednoosobowych firm, co stanowi dużą część rynku pracy. Wzrost kwoty wolnej mógłby pomóc tym przedsiębiorcom, którzy zarabiają poniżej 60 000 zł rocznie, umożliwiając im całkowite zwolnienie z PIT. Z kolei brak zmiany kwoty wolnej w 2025 roku może sprawić, że niektóre małe firmy, zwłaszcza te, które nie osiągają dużych przychodów ewidencjonowanych, będą zmuszone do podnoszenia cen swoich usług, aby poradzić sobie z obciążeniami podatkowymi.
Skutki braku podwyższenia kwoty wolnej w 2025 roku
Opóźnienie w podwyższeniu kwoty wolnej od podatku to zła wiadomość zwłaszcza dla osób, które liczyły na obiecane zmiany. Przy obecnym poziomie 30 000 zł osoby, których dochody przekraczają tę kwotę, będą musiały zapłacić wyższy podatek dochodowy.Przykładowo, osoba zarabiająca 6 000 zł brutto miesięcznie zapłaci 3 492 zł więcej rocznie w podatku dochodowym, niż mogłaby zapłacić, gdyby kwota wolna wynosiła 60 000 zł. W przypadku osoby zarabiającej minimalną pensję (która od stycznia 2025 roku wzrośnie z 4 300 zł do 4 666 zł brutto) brak podwyższenia kwoty wolnej będzie oznaczał mniejsze korzyści podatkowe. Choć wynagrodzenie netto wzrośnie o około 248 zł, podwyższenie kwoty wolnej mogłoby skutkować większym wzrostem pensji pracowników, eliminując konieczność płacenia podatku dochodowego.
Dla samozatrudnionych brak zmiany kwoty wolnej oznacza, że ci przedsiębiorcy, którzy osiągają roczne dochody poniżej 60 000 zł, nadal będą musieli płacić podatek dochodowy, co pogorszy ich sytuację finansową. Większe obciążenia mogą sprawić, że niektóre jednoosobowe firmy będą zmuszone do podwyższania cen usług, co utrudni im konkurencję z większymi firmami.
Chociaż kwota wolna od podatku nie wzrośnie do 60 000 zł w 2025 roku, rząd nadal dąży do realizacji tej obietnicy. Minister finansów Andrzej Domański zapewnił, że zmiana ta jest planowana na później – najwcześniej w 2028 roku. Opóźnienie w realizacji tej zmiany wynika z konieczności zmniejszenia deficytu budżetowego, a także z braku wystarczających środków na sfinansowanie podwyżki kwoty wolnej od podatku w krótkim okresie. Informacje szczegółowe możesz śledzić na podatnik.info.
