W 2026 roku wejdą w życie zmiany w polskim systemie planowania przestrzennego, które będą miały duży wpływ na sposób zagospodarowania przestrzeni w każdej gminie. W ramach reformy planistycznej każda gmina w Polsce zobowiązana jest do uchwalenia nowego dokumentu – planu ogólnego, który zastąpi dotychczas obowiązujące studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Dokument ten powinien być przyjęty przez radę gminy do końca 2025 roku.

https://korsokolbuszowskie.pl/wiadomosci/trzej-mlodzi-mieszkancy-dzikowca-zatrzymani-w-sprawie-narkotykowej-dwoch-aresztowano/CKuIe3HJZTArnuS8Jno2

Plan ogólny – co to jest?

Plan ogólny to dokument planowania przestrzennego, który stanowi akt prawa miejscowego. Określa on zasady zagospodarowania przestrzeni w gminie, wskazując przeznaczenie terenu oraz warunki zabudowy, które będą stanowiły podstawę do wydawania decyzji o warunkach zabudowy. Plan ogólny jest fundamentem w opracowywaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz w procesie wydawania decyzji dotyczących zagospodarowania przestrzeni.

Nowe strefy i standardy

W ramach planu ogólnego wprowadzono obowiązkowe ustalenia dotyczące tzw. stref planistycznych. Gmina będzie musiała określić, do której z trzynastu stref należy dany teren. Każda działka będzie przypisana tylko do jednej z następujących stref: wielofunkcyjna z zabudową mieszkaniową wielorodzinną, z zabudową jednorodzinną, z zabudową zagrodową, usługowa, handlu wielkopowierzchniowego, gospodarcza, produkcji rolniczej, infrastrukturą, zieleni i rekreacji, cmentarzy, górnictwa, otwarta, komunikacyjna.

Dodatkowo plan ogólny będzie zawierał gminne standardy urbanistyczne, które określą m.in. maksymalną intensywność zabudowy, wysokość budynków, udział powierzchni zabudowy oraz minimalny udział powierzchni biologicznie czynnej w danym terenie. Te zasady mają na celu poprawę jakości życia mieszkańców i zapewnienie zrównoważonego rozwoju gminy.

Dostępność do infrastruktury społecznej

Nowe przepisy wprowadzają także gminne standardy dostępności infrastruktury społecznej. Będą one dotyczyć m.in. dostępności do szkół, przystanków transportu zbiorowego, apteki, placówek pocztowych czy jednostek służb mundurowych. Niespełnienie tych standardów przez daną działkę wykluczy ją z możliwości realizacji inwestycji na tym terenie. W ten sposób plan ogólny ma na celu poprawę dostępności do niezbędnych usług publicznych w różnych częściach gminy.

Obszary zabudowy

Plan ogólny może również wyznaczyć obszary zabudowy środmiejskiej, które będą podlegały szczególnym zasadom zagospodarowania. Mogą one obejmować takie aspekty, jak minimalna powierzchnia biologicznie czynna czy odpowiednie odległości między budynkami. Ponadto plan ogólny przewiduje wyznaczenie obszarów uzupełnienia zabudowy, gdzie możliwe będzie wydawanie decyzji o warunkach zabudowy w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Zmiana zasad wydawania decyzji

Ważną zmianą, która wprowadza plan ogólny, jest skrócenie okresu ważności decyzji o warunkach zabudowy. Od 2026 roku decyzje te będą wydawane na okres 5 lat. Po upływie tego terminu wnioskodawcy będą musieli ponownie wystąpić o wydanie nowych warunków zabudowy. W 2025 roku już teraz odnotowuje się znaczny wzrost liczby wniosków o warunki zabudowy. Do końca roku łatwiej je bowiem uzyskać. Później procedura i miejsce, które wybierzemy na wybudowanie swojego domu, mogą nie być tak oczywiste i dostępne.

Procedury wydawania decyzji

Aby uzyskać decyzję o warunkach zabudowy, inwestor musi złożyć wniosek, który zawiera m.in. dane wnioskodawcy, szczegóły inwestycji oraz mapę zasadniczą w skali 1:500 lub 1:1000. Do wniosku należy dołączyć także dokumenty potwierdzające zapewnienie dostępu do infrastruktury technicznej, takiej jak dostawy energii, wody czy odbiór ścieków. W przypadku inwestycji wymagających oceny oddziaływania na środowisko konieczne jest dołączenie odpowiedniej decyzji środowiskowej.

Opłaty skarbowe i terminy

Złożenie wniosku wiąże się z opłatami skarbowymi: 598 zł za wydanie decyzji o warunkach zabudowy, 17 zł za pełnomocnictwo oraz 56 zł za przeniesienie warunków zabudowy. W zależności od rodzaju inwestycji decyzja o warunkach zabudowy musi zostać wydana w określonym czasie, najczęściej do 90 dni, a w przypadku budynków jednorodzinnych o powierzchni do 70 mkw – do 21 dni. Warto pamiętać, że od decyzji można się odwołać do Samorządowego Kolegium Odwoławczego.

Wzrost liczby wniosków

W powiecie kolbuszowskim zauważalny jest znaczący wzrost liczby wniosków o warunki zabudowy. Gmina Kolbuszowa od stycznia 2025 roku przyjęła około 400 wniosków, a inne gminy, takie jak Dzikowiec (87 wniosków), Raniżów (100 wniosków), Niwiska (220 wniosków), Majdan Królewski (78 wniosków) oraz Cmolas (160 wniosków), także odnotowują znaczną liczbę wniosków.

Wprowadzenie planu ogólnego oraz zmiany w systemie wydawania decyzji o warunkach zabudowy będą miały istotny wpływ na procesy planistyczne w Polsce. Gminy mają czas do końca 2025 roku na przyjęcie nowych regulacji, a mieszkańcy powinni być świadomi nadchodzących zmian, które wpłyną na przyszłość zagospodarowania ich terenów.