Tłusty czwartek 2025. Kiedy wypada? Przepisy na pączki i nie tylko

Tradycja tłustego czwartku jest żywa i kolorowa. To czas, gdy wszyscy zbierają się wokół kuchennych stołów, aby wspólnie przygotować i delektować się tymi słodkimi przysmakami. To także okazja do podtrzymywania lokalnych tradycji i przekazywania przepisów z pokolenia na pokolenie.

Kiedy wypada Środa Popielcowa, Post i Wielkanoc 2025? W tym roku to wyjątkowe daty

Zachęcamy wszystkich do spróbowania przepisów i dołączenia do świętowania tłustego czwartku. Niech ten dzień będzie pełen radości, smaku i wspólnych chwil spędzonych z najbliższymi. Niech tradycja pieczenia pączków i faworków w tłusty czwartek będzie kontynuowana i przekazywana dalej w naszym regionie.

Kiedy wypada Tłusty Czwartek?

Ten słodki wypiek na ziemiach polskich był znany w XVI wieku. Badacze twierdzą, że ten rodzaj słodyczy przywędrował z Turcji lub z Austrii. Początkowo pączki nadziewano... słoniną. Zresztą dawniej w ten dzień na stołach, w zależności od klasy społecznej, można było znaleźć mięsa, kiełbasę, słoninę oraz kaszę i kapustę ze skwarkami.

Najważniejsze w tym dniu były jednak słodkie i tłuste przysmaki: bliny, pączki, racuchy, faworki.

Jedzenie słodkości to jedno, ale warto dodać, że jeszcze nie tak dawno żywe były inne ciekawe tradycje związane z tym dniem. Kraków i combrowy czwartek. Kobiety do południa gościły się w cukierniach i kawiarniach. Jadły słodkości, piły alkohol. W południe wlekły z przedmieścia słomianą kukłę symbolizującą wrednego combra aż pod same Sukiennice, gdzie była rozrywana przez tłum. W Wielkopolsce panny organizowały kawalerom imprezę, opłacając im z własnych pieniędzy poczęstunek i muzykantów.

W tym rokuTłusty Czwartek wypada 27 lutego. 

Sprawdżcie przepisy na tłusty czwartek od uczniów z ZSA-E w Weryni

Składniki:

• 500 g sera białego
• 400 g mąki
• 100 g cukru
• 2 łyżeczki cukru waniliowego
• 4 żółtka
• 1 łyżeczka sody
• 250 ml śmietany 18 %
• 1 łyżka octu
• olej do smażenia ok. ½ l
• 4 łyżki cukru pudru i 1 łyżeczka cukru waniliowego do posypania

Ser zmielić w maszynce lub przecisnąć przez praskę, dodać cukier, przesianą mąkę, żółtka i pozostałe składniki, wyrobić gładkie ciasto, rozwałkować, wykrawać krążki z dziurką i smażyć na rozgrzanym tłuszczu na złoty kolor.

Chrupiące faworki

Składniki:

• 300 g mąki
• 4 żółtka, 1 jajo
• szczypta soli
• ocet (1-2 łyżeczki)
• 5-6 łyżeczek gęstej śmietany
• olej do smażenia (ok. 1 litr)
• ½ szklanki cukru pudru

Mąkę przesiać na stolnicę, dodać szczyptę soli. Żółtka, jajo i śmietanę wymieszać, dodać do mąki, wymieszać. Nożem zarobić ciasto, wlewając ocet. Zlepić rękami i wyrobić gładkie, twarde ciasto, zbić tłuczkiem na stolnicy (10 min). Podzielić ciasto na części, rozwałkować i kroić i formować chrust. Smażyć na jasnozłoty kolor i posypać cukrem pudrem.

Pączki z różą

Składniki: 

• 80 g drożdży
• 1 kg mąki
• 150 g cukru
• 2 szklanki mleka
• 8 żółtek, 100 g masła
• 1 cukier waniliowy
• kieliszek spirytusu lub octu
• marmolada różana lub wieloowocowa 500 g
• cukier puder 
• ½ kg smalcu i ½ litra oleju do smażenia

Odłożyć do wyrośnięcia. Żółtka utrzeć z cukrem i cukrem waniliowym, dodać wyrośnięte drożdże, mąkę, resztę ciepłego mleka i szczyptę soli. Wyrobić.

Gdy ciasto będzie gładkie i lśniące, dodać spirytus i stopione masło. Wyrabiać dalej aż na cieście pojawią się pęcherzyki powietrza. Przykryć ściereczką, odłożyć na 15 minut do wyrośnięcia. 

Stopić smalec i olej. Kiedy ciasto w misce wyrośnie, wyłożyć je na stolnicę, oprószyć mąką i rozwałkować na gruby placek. Szklanką wykrawać krążki, nadziewać je marmoladą, mocno sklejać, układać na oprószonej mąką stolnicy miejscem sklejenia do dołu.

Gdy zwiększą objętość i staną się kuliste, wkładać je na gorący tłuszcz i smażyć z obu stron na złoty kolor. Osączyć z tłuszczu, posypać cukrem pudrem. 

Przepisy od Kół Gospodyń Wiejskich z powiatu kolbuszowskiego

Przepisy od KGW "Dworzanki" z Huty Komorowskiej

Oponki starodawne

Składniki:

• 1 kg mąki
• 1 kg twarogu (najlepiej wiejskiego)
• 7- 8 jajek
• 2 łyżeczki sody
• 1 łyżeczka proszku do pieczenia
• 4 łyżki spirytusu
• 1 opakowanie cukru waniliowego
• cukier puder do posypania
• 1 litr oleju do smażenia

Jajka roztrzepać trzepaczką. Do nich dodać rozkruszony (rozgnieciony ręką) twaróg, przesianą mąkę i resztę składników. Ciasto zarobić na stolnicy i je rozwałkować. Szklanką lub kubkiem wycinać koła, a z nich kieliszkiem wycinać małe kółeczka. Smażyć na rozgrzanym tłuszczu.

Przepisy od KGW Majdan Królewski

Pączki pięć minut

Składniki:

• 2 serki homogenizowane po 140 g
• 2 jajka
• 2 szklanki mąki pszennej
• 1,5 szklanki cukru pudru
• 1,5 łyżeczki proszku do pieczenia
• 1 litr oleju do smażenia

Wszystkie składniki wymieszać (najlepiej widelcem w misce). Ciasto będzie kleiste, ale nie dosypywać mąki, bo będzie twarde. Ręce posmarować olejem i lepić małe kulki. Pączki smażyć na rozgrzanym oleju na złoty kolor.Posypać cukrem pudrem.

Przepisy od KGW Nowa Wieś

Pączki domowe

Składniki:

• 1,3 kg mąki (najlepiej tortowej) + około szklanka do podsypania ciasta podczas wyrabiania
• 1 drożdże świeże (100g)
• 0,5 kostki masła (125g)
• 5 jajek
• 3/4 szklanki cukru
• 0,5 litra mleka

• marmolada różana
• cukier puder do posypania pączków
• olej do smażenia

Przygotowanie ciasta rozpoczynamy od rozczynu. Drożdże wkruszamy do miski, dodajemy 2 łyżki cukru, 0,5 litra ciepłego mleka oraz 3 łyżki mąki. Wszystko dokładnie mieszamy, by drożdże się rozpuściły. Rozczyn odkładamy w ciepłe miejsce na 10-15 minut.

Mąkę przesiewamy do miski, dodajemy wyrośnięty rozczyn, jajka ubite z cukrem i zaczynamy wyrabiać ciasto. Po chwili dodajemy rozpuszczone i przestudzone masło. Ciasto wyrabiamy na gładkie i lśniące. Jeśli zdarzy się, że ciasto będzie się kleić i będzie za rzadkie, to dosypujemy trochę mąki.

(Ciasto musi być tak wyrobione, by odchodziło od ręki. Wyrobienie jest najważniejszą z czynności przy przygotowywaniu pączków. Jeśli ciasto jest dobrze wyrobione, pączki będą  lekkie, puszyste i długo świeże).

Po wyrobieniu ciasto odkładamy w misce do ciepłego miejsca, oprószamy mąką i przykrywamy ściereczką. (Polecamy wlać do zlewu ciepłą wodę, zatkać zlew kurkiem i włożyć do niego miskę z ciastem, wtedy ciasto ma ciepło i fajnie rośnie).

Po około 20-25 minutach przechodzimy do formowania pączków. Urywamy po kawałku z ciasta i rozkładamy na płaski placuszek, na środek dajemy trochę marmolady i zawijamy na gładką kulkę. Postępujemy tak z całym ciastem. Pączki układamy w odstępach, ponieważ podrosną. Przykrywamy je na 10 minut. Po tym czasie spłaszczamy je. Wtedy będą miały ładny kształt przy smażeniu.

Do garnka (najlepiej żeby był niski a szeroki) wlewamy olej, tak do połowy wysokości (nawet troszkę poniżej połowy) i grzejemy. Ważne, by olej nie był zagrzany zbyt mocno, bo pączki będą się palić i będą surowe w środku. Ustawiamy go na małym ogniu i czekamy jakieś 5 minut i możemy wkładać pierwsze pączki. Po wrzuceniu pączków olej musi delikatnie bulgotać. Przykrywamy garnek pokrywką i czekamy chwilkę. Następnie odwracamy pączki i smażymy z drugiej strony, i potem jeszcze raz z drugiej. Pączek wyraźnie urośnie. Ma mieć kolor brązowo- złocisty. Możemy sprawdzić wykałaczką, czy nie jest surowy w środku. Jeśli wykałaczka jest sucha, znaczy, że pączuś jest gotowy. Jeśli pączki są ciemnobrązowe to znaczy, że olej jest za gorący i należy zmniejszyć ogień. Pączki po usmażeniu wykładamy na talerz wyłożony ręcznikiem papierowym, aby usunąć nadmiar tłuszczu.