Bramy tego cmentarza są otwarte przez cały rok, jednak dziś mało kto odwiedza to miejsce. Co jakiś czas, głównie latem, przyjeżdżają tutaj Żydzi, aby na grobach swoich przodków odmówić kadisz, czyli jedną z najważniejszych modlitw w judaizmie. – W kalendarzu żydowskim nie ma uroczystości Wszystkich Świętych. Żydzi odwiedzają groby swoich bliskich głównie w rocznicę ich urodzin. W modlitwie, którą odmawiają wtedy nad mogiłą zmarłego, chwalą Boga i zapowiadają, że w spokoju będą oczekiwać na objawienie Mesjasza – wyjaśnia Andrzej Wesołowski, znany kolbuszowski historyk, który oprowadził nas po tym wyjątkowym miejscu.
Miejsce nieczyste
W przypadku cmentarzy żydowskich można się spotkać z kilkoma określeniami. To najbardziej popularne w Polsce, to wywodzące się z języka niemieckiego słowo kirkut. W języku hebrajskim miejsce to określa się jako „dom życia”, „dom grobów”, zaś w języku jidysz jako „święte miejsce”, „dobre miejsce”. – Sami Żydzi traktują cmentarze jako rodzaj takiej niechcianej, nieczystej, a nawet przeklętej ziemi. Stąd przy wyjściu znajdowała się dawniej studnia, w której należało się obmyć – wyjaśnia Andrzej Wesołowski i dodaje: - Tak naprawdę mężczyzna, który wchodzi na teren cmentarza żydowskiego, powinien mieć nakrycie głowy. W ten sposób z jednej strony okazuje szacunek zmarłym, z drugiej nie uraża innych osób odwiedzających to miejsce. Przez szacunek dla zmarłych na cmentarzu nie wolno też pić, spożywać jedzenia, wnosić Tory, a więc wykonywać czynności niedostępnych dla nieboszczyka.
Więcej w 45 numerze Tygodnika Korso Kolbuszowskie
