Odpust w parafii Wniebowzięcia NMP w Raniżowie 2024. Poświęcono wieńce dożynkowe [ZDJĘCIA]

Jak co roku, w dniu odpustu ku czci Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, w Raniżowie zgromadzili się licznie wierni. Uroczysta suma, podczas której poświęcono wieńce dożynkowe, rozpoczęła się punktualnie o godzinie 11:30.

Odpust w sanktuarium w Ostrowach Tuszowskich 2024 i uroczysta procesja [ZDJĘCIA]

Parafia Wniebowzięcia NMP w Raniżowie jest jedną z najstarszych w regionie. Obecnie należy do diecezji sandomierskiej, ale historycznie przynależała do diecezji przemyskiej, a jeszcze wcześniej do diecezji krakowskiej. Pierwsza wzmianka o parafii pochodzi z 1409 roku, kiedy to wspomniano raniżowskiego proboszcza Szetesława, co sugeruje, że parafia istniała już wcześniej.

Jest niemal pewne, że parafia mogła istnieć już w 1366 roku, kiedy to w pobliskiej wsi Doblowa (obecnie Wola Raniżowska) brakowało własnego kościoła, co sugeruje, że jej mieszkańcy uczęszczali do kościoła w Raniżowie. Istnieją także dokumenty z lat 1325-1358, potwierdzające istnienie parafii, która była wtedy najdalej na południowy wschód w granicach diecezji krakowskiej, na granicy z Rusią. Wszystko to wskazuje, że parafia może liczyć sobie niemal 700 lat, choć brak jest dokumentu jednoznacznie potwierdzającego datę jej założenia.

Obecny kościół parafialny został wybudowany w latach 1808-1815 przez ówczesnego proboszcza Szymona Kolasińskiego. Wcześniej na tym samym miejscu znajdował się drewniany kościół, który służył wiernym przez wieki. Wokół starej świątyni znajdował się cmentarz, który wraz z budową nowego, murowanego kościoła, został przeniesiony poza obręb wsi, gdzie znajduje się do dziś. Istnieje przekaz, że ostatnim pochowanym na starym cmentarzu był proboszcz Kolasiński, który nadzorował budowę obecnego kościoła.

Pierwotnie raniżowska parafia obejmowała bardzo duży, ale słabo zaludniony obszar. W miarę jak powstawały nowe wsie i osady, liczba wiernych rosła, co wymagało budowy kolejnych świątyń. Pierwszy kościół filialny powstał w 1572 roku w Dzikowcu, a następny w 1773 roku w Spiach. W Dzikowcu powstanie kościoła wiązało się z uniezależnieniem od Raniżowa, ale w Spiach do tego doszło dopiero w 1913 roku. W XIX i XX wieku wybudowano kolejne kościoły w miejscowościach takich jak Stany, Nowy Nart, Wola Raniżowska, Mazury, Kopcie i Lipnica. Niektóre z tych miejscowości później odłączyły się od parafii raniżowskiej i utworzyły własne parafie.

Na przestrzeni wieków liczba wiernych w parafii znacząco się zmieniała. W połowie XVI wieku parafia liczyła poniżej dwóch tysięcy osób, ale do końca XVIII wieku liczba ta wzrosła do 7,5 tysiąca, obejmując również wiernych ze Spi i okolic. Wraz z powstawaniem nowych parafii liczba parafian w Raniżowie zaczęła maleć, osiągając obecnie około 3,5 tysiąca wiernych. Parafia obejmuje miejscowości Raniżów, Poręby Wolskie, Posuchy, Staniszewskie i Zielonkę.

W 2009 roku, z okazji 600-lecia parafii, wydano książkę „Raniżów i jego parafia”, która opisuje jej historię. Autorem publikacji jest Julian Wiącek, a opracowanie graficzne wykonał Stanisław Samojedny. Książka jest dostępna między innymi w Urzędzie Gminy w Raniżowie. To wartościowe źródło informacji dla osób zainteresowanych historią parafii i regionu.