Działania wojenne szybko dotarły do Tarnobrzega, bo już 2 września na niebie pojawiły się niemieckie samoloty bombowe. Miasto zostało zbombardowane w wyniku czego życie straciło 11 tarnobrzeżan. Obroną miasta kierował młody, zdolny oficer Józef Sarna. Bohaterska obrona została zakończona 13 września, tuż po śmierci Sarny.
Z pięciotysięcznego miasteczka wypędzono lub wymordowano praktycznie wszystkich Żydów. Oddziały niemieckie od samego początku uskuteczniały wszelkie możliwe sposoby terroru wobec ludności cywilnej, którą w ten sposób próbowano zniechęcić do jakichkolwiek form oporu. Warto dodać, że aparat represji był tutaj rozwinięty z kilku powodów: rejon Centralnego Okręgu Przemysłowego z zakładami w Stalowej Woli, poligonem wojskowym w Nowej Dębie. W Dzikowie stacjonował niemiecki zbrodniarz wojenny - generał Walter von Reichenau - odpowiedzialny za działalność specjalnych jednostek SS Einsatzgruppen, które zajmowały się masowym mordowaniem Żydów na okupowanych przez III Rzeszę terytoriach.
Eksterminacja Żydów
Mielec przed wojną zamieszkiwało ponad 5 tysięcy Żydów. Po wkroczeniu Niemców rozpoczęły się pierwsze represje skierowane do społeczności żydowskiej. Już 13 września 1939 roku podpalono synagogę wraz z kilkudziesięcioma osobami w środku. Nikt nie przeżył. Wkrótce powstało getto mające na celu odizolowanie Żydów od reszty społeczeństwa. 9 marca 1943 roku rozpoczęła się akcja przesiedleńcza i likwidacja getta. Część jego mieszkańców wywieziono do obozu pracy w Pustkowie, a około 500 osób zostało przeniesionych do innych gett, skąd wysyłano je do obozu zagłady w Bełżcu. Mielec był pierwszym miastem w Generalnym Gubernatorstwie, które Niemcy ogłosili jako judenrein ("wolne od Żydów").Ostatnio głośno jest o znalezieniu kości w Parku Jordanowskim w Dębicy. Ireneusz Socha, badacz historii dębickich Żydów wskazuje, że powinno się tam przeprowadzić badania, bo w tym miejscu podczas drugiej wojny światowej funkcjonowało dębickie getto.
"Jędrusie"
Już w październiku tego samego roku zaczęły tworzyć się w rejonie Tarnobrzega oddziały partyzanckie pod dowództwem Władysława Jasińskiego, które wsławiły się wieloma udanymi akcjami. Jasiński wraz ze swoimi kolegami rozpoczął w początkach 1940 roku wydawanie periodyku "Biuletyn Radiowy". Wkrótce potem pismo przekształciło się w regularnie ukazujący się "Odwet" z redakcji której wyłonił się na przełomie 1941 i 1942 roku Oddział Partyzancki "Jędrusie". Dodatkowo mieszkańcy tych okolic tworzyli system pomocy: zbiórki lekarstw, ubrań, wzrost zatrudnienia na folwarkach należących do rodu Tarnowskich.
Nagrania
Według opisu filmu jest to budowa mostu wojennego pod Tarnobrzegiem w 1939 roku. Warto dodać, że przepraw przez Wisłę w tym rejonie było bardzo dużo. Na forach internetowych jest mnóstwo źródeł - choćby z sowieckiego rozpoznania lotniczego, które pokazują, aż pięć mostów na rzece w rejonie Baranowa Sandomierskiego i Tarnobrzega.
Oto widok na Rozwadów (obecnie dzielnica Stalowej Woli) zimą na przełomie 1940/1941.
5 sierpnia 1944 roku, wraz z wkroczeniem do Tarnobrzega Armii Czerwonej zakończyła się niemiecka okupacja.
Historia zdjęć
Po wielu latach możemy zobaczyć, jak wtedy wyglądał Tarnobrzeg. Skąd są te fotografie? - Zdjęcia wykonywali niemieccy żołnierze, były one wywoływane w lokalnym zakładzie fotograficznym Józefa Antończyka. Ten człowiek z narażeniem swojego życia, kiedy tylko widział, że fotografia jest cenna pod względem dokumentalnym, robił kopie, które po kilkudziesięciu latach trafiły w ręce historyków - mówi historyk, autor książki "Tarnobrzeg pod okupacją niemiecką 1939-1944" i dyrektor Muzeum Historycznego Miasta Tarnobrzega Tadeusz Zych.Zobaczcie zdjęcia z Tarnobrzega, Mielca, Rzeszowa, Kolbuszowej. Tak wyglądała okupacyjna rzeczywistość.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.